Những thói quen khiến pin laptop mau hư

Các hiểu lầm về nguyên lý hoạt động của pin laptop khiến người dùng không hề nhận ra thói quen sử dụng của mình đang góp phần “tàn phá” bộ phận này.

Sạc pin laptop liên tục

Không chỉ máy tính xách tay, nhiều thiết bị điện tử hiện đại sử dụng pin sạc đều hoạt động dựa trên nguyên lý sạc – xả liên tục. Thực tế, tuổi thọ viên pin sẽ kéo dài hơn nếu không bị “nhồi nhét” năng lượng liên tục trong thời gian dài.

Cắm sạc liên tục không phải là cách tốt cho laptop

Điều này có nghĩa sẽ tốt hơn nếu người dùng không thường xuyên để laptop cắm nguồn sạc hoặc giữ pin lúc nào cũng ở mức 100%. Với mỗi ngày làm việc, tốt nhất hãy để laptop có thời gian xả pin hợp lý. Hãy tưởng tượng laptop như một chiếc smartphone cỡ bự. Công nghệ dùng trong pin điện thoại thông minh giống với pin của laptop nhưng người dùng không thường xuyên cắm smartphone vào ổ sạc lúc dùng, trong khi lại làm điều này với máy tính xách tay.

Tương tự smartphone, pin laptop sẽ chai dần theo thời gian dù cố gắng sử dụng giữ gìn ra sao. Theo các nghiên cứu, dung lượng pin sẽ chai mất khoảng 30% sau tầm 3 năm sử dụng và đây cũng là thời điểm thích hợp để thay pin mới nếu người dùng không có ý định nâng cấp máy.

Để máy quá nóng hoặc quá lạnh

Không gì làm pin laptop hỏng nhanh hơn nhiệt độ, ví dụ để nóng quá dễ gây ra chập cháy, thậm chí nổ. Chuyện quá nhiệt thì nhanh hỏng pin chắc hẳn ai cũng biết, nhưng nhiệt độ thấp quá cũng gây ra hậu quả tương tự thì lại ít người hay.

Thực tế, nhiệt độ âm (dưới 0 độ C) có thể gây thiệt hại không thể khắc phục với các cell pin (mỗi cell thực chất là một viên li-ion được ghép lại với nhau). Trên những mẫu xe điện sử dụng công nghệ pin Lithium-ion (phổ biến trên laptop, điện thoại, đồng hồ thông minh…) đều có thêm hệ thống quản lý nhiệt độ nhằm giảm thiệt hại cho phương tiện trong điều kiện thời tiết quá lạnh, đồng thời giúp vận hành tốt hơn vào đầu giờ sáng (khi xe qua một đêm dài không hoạt động khiến động cơ bị lạnh).

Laptop không được trang bị món “đồ chơi” đó, do vậy người dùng cần phải giữ gìn một cách thủ công hơn. Nếu lỡ để quên máy hoặc đặt máy trong môi trường lạnh quá lâu, tốt nhất hãy làm pin nóng lên trước khi sử dụng.

Nhiệt độ cao cũng là một vấn đề và xảy ra gần như mọi thời điểm trong năm, đặc biệt là mùa hè hoặc các khu vực nhiệt đới. Dùng laptop dưới ánh mặt trời trực tiếp trong nhiều giờ liên tiếp có thể xem là một thảm họa thực sự và khi máy nóng lên quá mức, cơ chế an toàn trên máy sẽ tự kích hoạt khiến thiết bị sập nguồn.

Nên dùng máy ở nơi không gian thoáng, có luồng gió lưu thông

Tốt nhất hãy dùng máy tính nơi thoáng gió, trong môi trường (ví dụ phòng kín) không quá nóng. Cẩn trọng khi dùng laptop trên giường hay trên các bề mặt sợi vải vì vật liệu này cản luồng không khí lưu thông giúp tản nhiệt ở máy. Thiết bị khi dùng lâu dễ bị bụi và các loạt hạt, sợi nhỏ bám vào khe, quạt tản nhiệt làm nóng nhanh hơn bình thường, vì vậy hãy thường xuyên vệ sinh làm sạch.

Không nắm chu trình sạc – xả

Pin Lithium-ion sẽ bền hơn khi thường xuyên được xả về mức 40% – 80% dung lượng thiết kế tối đa trong quá trình sử dụng. Thói quen để pin cạn thường xuyên gây hại cho tuổi thọ bộ phận này không khác gì việc luôn giữ dung lượng trên 80%. Một số nhà sản xuất thiết bị đã thêm chế độ bảo vệ pin bằng cách để máy tự điều chỉnh điện năng vào mỗi cell pin và giữ SoC (hệ thống trên một vi mạch) ở mức 80%.

Trên thị trường cũng có những mẫu laptop cho phép người dùng tùy chỉnh dung lượng pin sạc tối đa khi cắm sạc ở 80% nhằm gia tăng tuổi thọ thiết bị hoặc tải thêm phần mềm miễn phí về máy để quản lý vấn đề này.

Không xả pin ít nhất một lần mỗi tháng

Người dùng không nên để cạn pin, nhưng vẫn nên thực hiện điều này ít nhất 1 lần mỗi tháng. Thói quen nghe có vẻ mâu thuẫn này lại có ích để chủ máy “hiểu” thiết bị của mình hơn và kiểm soát được công việc. Các phương pháp như giữ pin trên 40%, giữ mức sạc khoảng 80%… đều được thực hiện dựa trên việc hiểu rõ mức sạc thực tế của máy.

Việc xả cạn pin ít nhất mỗi tháng một lần sẽ giúp hiệu chuẩn pin laptop tốt hơn. Nếu không xả cạn, máy sẽ không có cơ hội được “sạc đầy” một cách thực thụ và hệ thống đo hiệu năng của pin có thể đưa ra những dữ liệu không chính xác về mức sạc hiện tại.